Προτάσεις και υλικό για τη γιορτή της 28ης Οκτωβρίου και τον Αντιφασιστικό Αγώνα (1940 – 1944)

πηγηhttp://elmeviot.blogspot.gr

Σημαντικό μέρος του υλικού προέρχεται από την ιστοσελίδα του Α΄ Συλλ. Αθηνών Εκπαιδευτικών Π.Ε.

Το υλικό μπορεί να χρησιμοποιηθεί για την οργάνωση σχολικών γιορτών την 28^η Οκτώβρη, για την καλύτερη οργάνωση της διδασκαλίας που αφορά τα γεγονότα του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου αλλά και για την καλύτερη ενημέρωση των συναδέλφων για τα γεγονότα της εποχής.

Είναι ευπρόσδεκτες οι προτάσεις συναδέλφων που διαθέτουν σχετικό υλικό. Εφόσον επιθυμούν μπορούν να μας το στείλουν για να το αναρτήσουμε στη διεύθυνση: elmeviot@gmail.com  

ΝΕΟ: Η Μαύρη Βίβλος της Κατοχής (κλικ στην εικόνα για να "κατέβει" το βιβλίο)

Α. ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΕΣ, ΓΕΛΟΙΟΓΡΑΦΙΕΣ, ΑΦΙΣΕΣ, ΕΦΗΜΕΡΙΔΕΣ  ΤΗΣ ΕΠΟΧΗΣ

ΚΛΙΚ στην εικόνα, για να μεταφερθείτε στον σύνδεσμο:

Β. ΝΤΟΚΥΜΑΝΤΕΡ

α) Κινηματογραφικό συνεργείο του ΕΛΑΣ 1943 1945 - Όλα τα φιλμ
Πρόκειται για το σύνολο της παραγωγής σε φιλμ από το κινηματογραφικό συνεργείο του ΕΛΑΣ, (ή ορθότερα, το φωτοκινηματογραφικό συνεργείο του ΕΛΑΣ), που έχει διασωθεί. Κάτι λιγότερο από 11 λεπτά.
Δόθηκαν στην Ταινιοθήκη της Ελλάδας από την Ολυμπία και τον Κώστα Παπαδούκα, αδελφό του Θανάση Παπαδούκα, (οπερατέρ του κινηματογραφικού συνεργείου του ΕΛΑΣ, από το φθινόπωρο του 1944 μέχρι λίγο μετά τη Συμφωνία της Βάρκιζας).
Πριν από τον Θανάση Παπαδούκα, την δουλειά αυτή έκανε ο οπερατέρ Ιωάννης Νισυρίου, με μία μηχανή που είχαν βρει «σε κάτι κιβώτια γερμανικά μαζί με φιλμ, τραβηγμένα και ατράβηχτα», όπως διηγείται ο ίδιος ο Θανάσης Παπαδούκας.
Πληροφορίες για όσα περιγράφει η κάθε σκηνή δείτε από ΕΔΩ!.

β) Ιταλογερμανική εισβολή, Κατοχή, Απελευθέρωση
Πέντε κινηματογραφικά αποσπάσματα μικρής διάρκειας.

γ) Ντοκουμέντα της Κατοχής
Καταγραφή της καθημερινότητας και των δεινών που υφίσταντο οι Αθηναίοι εξαιτίας της γερμανικής κατοχής, από τον ερασιτέχνη κινηματογραφιστή Άγγελο Παπαναστασίου.
Δείτε το πρώτο μέρος
Δείτε το δεύτερο μέρος.

δ) Ελληνοϊταλικός πόλεμος, Σύντομο (8,5 λεπτών) αφιέρωμα στον ελληνοϊταλικό πόλεμο.

ε)  "Ζωγράφοι στα βουνά της ελεύθερης Ελλάδας, 1941-1945", Ντοκυμαντέρ της Ρένας Χριστάκη (ΕΡΤ, 1983)

Οδοιπορικό στα βουνά, που έζησαν και πολέμησαν οι Αντάρτες, μέσα από τα μάτια των καλλιτεχνών του Αγώνα, ζωγράφων και φωτογράφων.

στ) «Ναζί, η Ιστορία προειδοποιεί», είναι ένα ντοκιμαντέρ του 1997, παραγωγής BBC, στο οποίο παρουσιάζεται η γέννηση, η άνοδος και η πτώση του Αδόλφου Χίτλερ και του ναζισμού. Περιλαμβάνει αρχειακό υλικό, αλλά και συνεντεύξεις με αυτόπτες μάρτυρες, αναλυτές και ιστορικούς:

α' μέρος,
β' μέρος,
γ' μέρος,
δ' μέρος

Τα παρακάτω είναι σύντομα και προσφέρονται  για να πλαισιώσουν τη σχολική εκδήλωση της 28ης και να της δώσουν έναν αντιφασιστικό και διαχρονικό χαρακτήρα.

1) Ξεκίνημα πολέμου, Αλβανία, (3:35 λεπτά) http://www.youtube.com/watch?v=qYGqwxvjWkw

2) Γερμανικές αποζημιώσεις -Θηριωδίες κατακτητών(από 0:29 ως 2:33 λεπτό) http://www.youtube.com/watch?v=XWrXhXTsnl8

3) Οι νεκροί της πλατείας, (λεπτά 4:56) (Ξυλούρης) http://www.youtube.com/watch?v=9JpsDsRZlBg

4) Η πείνα, (4:49)  http://www.youtube.com/watch?v=nU2SNS2DS4o

5) Για ναζισμό-ρατσισμό-ευγονική (7:56) http://www.youtube.com/watch?v=AuHOWuHygRY

6) Ο φασισμός:τραγούδι Δημητριάδη (2:47) http://www.youtube.com/watch?v=OEKOEVu8Bj0

7) Για νεοναζί, χωρίς υπότιτλους
ΗΠΑ: http://www.youtube.com/watch?v=5e7zJaTpiHc
Ρωσία :ονομάζομαι Μάσα, είμαι 13 και νεοναζί (13:13):http://www.youtube.com/watch?v=-8MZYB2icg8

8) Μαρία Δημητριάδη-Στ΄άρματα, στ΄άρματα (1:50)
(ως 1:44)http://www.youtube.com/watch?v=E8Xftq0UORM

9) ΕΑΜ-ΕΛΑΣ με υπόκρουση αντάρτικο ''Ηρωες'' (8:52 σύνολο)
http://www.youtube.com/watch?v=f5BxnxuO_Tk

10) Ο 3ος Pagkosmios polemos polemos-Papakonstantinou.wmv (2:56)
http://www.youtube.com/watch?v=FUoZbj3YGOQ

Δείτε ενδιαφέροντα βίντεο για την άνοδο των Ναζί στη Γερμανία, την ιδεολογία τους, τον πόλεμο του 40, την ηρωική αντίσταση των Ελλήνων, ενδεικτικά παραδείγματα (Καλάβρυτα-Δίστομο) των θηριωδιών των Ναζί και ένα παράδειγμα για την άνοδο της νεοναζιστικής ιδεολογίας.

1. Μεσοπόλεμος– Η άνοδος του Χίτλερ
2. Ναζί και ρατσισμός 
3. Οι άνθρωποι πίσω από το Ολοκαύτωμα- Ευγονική
4. Έπος 1940 -Αλβανία
5. Το ολοκαύτωμα των Καλαβρύτων – 13 Δεκεμβρίου 1943
6. Σφαγή στο Δίστομο -  10 Ιουνίου 1944 (απαραίτητη η γονική συναίνεση για, έχει περιγραφές φρικαλέων εγκλημάτων)
7. Στην κόλαση του Αούτσβιτς (απαραίτητη η γονική συναίνεση)
8. Ονομάζομαι ΜΑΣΑ- Είμαι 13 ετών και … Νεοναζί

video (1- 28) από το youtube για εύκολη εύρεη -χρήση -προβολή:

1.   1940 - ΟΧΙ - 1. Ελληνοϊταλικός Πόλεμος 1940-41:

http://www.youtube.com/watch?v=P2awRQFiChs&feature=related

 2.   1940 - ΟΧΙ - 1. Ελληνοϊταλικός Πόλεμος 1940-41: http://www.youtube.com/watch?v=NVbD0U1ODTc&feature=related (1:32)

 3.   1940 - ΟΧΙ - 2. Ελληνογερμανικός Πόλεμος 1941:

http://www.youtube.com/watch?v=1cSQpDPBEK4&feature=related ( 1 ώρα)

 4.   Ο ελληνοϊταλικός πόλεμος 1940 – 1941: http://www.dailymotion.com/video/xffmzl_y-yyyyyyyyyyyyyy-yyyyyyy-1940-1941_people (1:32)

 5.   Πρωτοσέλιδα Εφημερίδων 28.10.1940 έως 27.4.1941 (9΄):

http://www.youtube.com/watch?v=y87A2khulk8&feature=related 

6.   28 Οκτωβρίου 1940 - WW2 in Greece:

http://www.youtube.com/watch?v=VCH-NVWBqhg&feature=related  (5)

 7.     Οι Ναζί στην Αθήνα - Ανακοινωθέν Ραδιοφώνου Αθηνών:

http://www.youtube.com/watch?v=uJCS7FQ6OyY&feature=related (1΄. 02΄ καλό!)

 8.   ΟΙ ΓΕΡΜΑΝΟΙ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ 27 ΑΠΡΙΛΙΟΥ 1941 ΣΤΗΝ ΑΘΗΝΑ:

http://www.youtube.com/watch?v=5-m1plnR_4Q&feature=related

 9.   Tα Εγκλήματα Των Ναζί Στην Ελλάδα:

http://www.youtube.com/watch?v=A2kG84hcOPA&feature=related (47:54΄)

10.        Η ΜΗΧΑΝΗ ΤΟΥ ΧΡΟΝΟΥ Κοντομαρί - Η πρώτη εκτέλεση αμάχων:

http://www.youtube.com/watch?v=uEJB8Q2pzAM&feature=related

 11.       1941 Οι Γερμανοί βανδαλίζουν το Πανεπιστήμιο Αθηνών:

http://www.youtube.com/watch?v=s2gcQarC3kc&feature=related (1΄:49΄)

 12.       Γερμανική κατοχή στην Ελλάδα (Α) 1941 -1944:

http://www.youtube.com/watch?v=KeFA3Sg-i1M&feature=related (18: 20΄ καλό)

 13.       Γερμανική κατοχή στην Ελλάδα (Β) 1941 -1944:

http://www.youtube.com/watch?v=nU2SNS2DS4o&feature=related (4΄50 καλό!!!)

http://www.youtube.com/watch?v=PupVIFUzkRM&feature=related (10΄41)

 14.       ΕΠΟΣ ΤΟΥ '40 ΣΤΑ ΑΛΒΑΝΙΚΑ ΒΟΥΝΑ:

http://www.youtube.com/watch?v=AV1dqQ8ke8o&feature=related  (1:12)

 15.        ΝΤΟΚΟΥΜΕΝΤΟ: Η ΠΡΟΣΤΑΣΙΑ ΤΩΝ ΝΑΖΙ ΑΠΟ ΤΟΥΣ ΔΥΤΙΚΟΥΣ:

http://www.youtube.com/watch?v=biTsl8PgXZ8&feature=related (10΄20)

 16.       H ΠΕΑΕΝ ΞΥΛΟΚΟΠΕΙ ΤΟΥΣ ΜΑΥΡΟΓΑΡΙΤΕΣ:

http://www.youtube.com/watch?v=sPGQu6Zim8c&feature=related (3΄ 44)

http://www.youtube.com/watch?v=4_Vwl2mdMuw&feature=related (9΄41)

 17.       Η ΠΕΙΝΑ ΤΗΝ ΠΕΡΙΟΔΟ ΤΗΣ ΚΑΤΟΧΗΣ 1941-1944:

http://www.youtube.com/watch?v=oOSPF6WrsyA&feature=related (7΄08)

 18.       ΤΑΓΜΑΤΑ ΔΩΣΙΛΟΓΙΚΗΣ ΑΛΗΤΕΙΑΣ  ΧΟΡΤΙΑΤΗΣ – ΚΟΚΚΙΝΙΑ:

http://www.youtube.com/watch?v=gXiH2w4eRhE&feature=related (10΄)

 19.       Εφιάλτες, προδότες του λαού 1941-1944:

http://www.youtube.com/watch?v=o8pcQbQQDWU&feature=relmfu (4΄12)

 20.       ΔΩΣΙΛΟΓΟΙ ΠΡΩΘΥΠΟΥΡΓΟΙ:

http://www.youtube.com/watch?v=VMYwV68wyrc&feature=related (1:18)

 21.       ΜΠΛΟΚΟ ΚΟΚΚΙΝΙΑΣ:

http://www.youtube.com/watch?v=cfgP5SZQ4js&feature=related (4΄41)

 22.        ΑΡΗΣ Η ΨΥΧΗ ΤΗΣ ΑΝΤΙΣΤΑΣΗΣ:

http://www.youtube.com/watch?v=OGW0njGYGo8&feature=related (4΄54)

 23.        ΑΡΗΣ ΤΟ ΔΙΛΛΗΜΑ:

http://www.youtube.com/watch?v=bQEO_js8IqE&feature=related (1:53)

 24.       ΑΡΗΣ ΟΥΤΕ ΜΙΑ ΚΗΛΙΔΑ:

http://www.youtube.com/watch?v=0n3ueOVnVs4&feature=related (4΄19)

 25.        Αφοπλισμός του ΕΛΑΣ (Βάρκιζα 1945):

http://www.youtube.com/watch?v=f1ij2vGc2IA&feature=related (4΄59)

 26.       ΔΕΚΕΜΒΡΗΣ 1944 ΤΑ ΔΕΚΕΜΒΡΙΑΝΑ:

http://www.youtube.com/watch?v=1i9784flqTs&feature=related (16΄48)

 27.        ΔΕΚΕΜΒΡΗΣ 1944-ΑΡΧΗ ΕΜΦΥΛΙΟΥ ΠΟΛΕΜΟΥ:

http://www.youtube.com/watch?v=oyavPOeQpcM&feature=related (7΄07)

 28.       Δεκεμβριανά 1944 - Παπανδρέου Γ. - Πορεία Σύνταγμα:

http://www.youtube.com/watch?v=L9km1I5tuaY&feature=related (9΄54)

Γ. ΤΑΙΝΙΕΣ 

α) Ο Ντούτσε αφηγείται πώς …κατέκτησε την Ελλάδα, του σκιτσογράφου Σταμάτη Πολενάκη.
Εξαιρετική ταινία μικρού μήκους (και η πρώτη κινούμενων σχεδίων που φτιάχτηκε στην Ελλάδα – τύπου «Μίκυ-Μάους» όπως γράφει ο σκηνοθέτης).
Μέσα σε 6,5 λεπτά ξετυλίγεται ο απόλυτος εξευτελισμός του Μουσολίνι και της φασιστικής εκστρατείας του εναντίον της χώρας μας.

β) «Ψηλά τα χέρια Χίτλερ«, του Ροβύρου Μανθούλη

Αντιπολεμική ταινία του 1962, με τον Θανάση Βέγγο και τον Ανέστη Διαμαντόπουλο.

γ)«Ο Μεγάλος Δικτάτορας«, του Τσάρλι Τσάπλιν

(Στο YouTube κυκλοφορούν κάποια -έστω ολιγόλεπτα αποσπάσματα- της ταινίας με ελληνικούς υπότιτλους.)

δ) «Η ζωή είναι ωραία», του Ρομπέρτο Μπενίνι. 

ε) «Τι έκανες στον πόλεμο Θανάση», με τον Θανάση Βέγγο. 

στ) «Το μεγάλο κανόνι», του Θανάση Βέγγου. 

ζ) «Το Μπλόκο», Άδωνις Κύρου. 

η) «Έλα να δεις», Έλεμ Κλίμοφ. 

θ) «Ο πατέρας του στρατιώτη», Ρέζο Τσχεΐτζε.

ι) «Μαθήματα αμερικάνικης ιστορίας», του Τony Kaye. 

Πρωταγωνιστές: Edward Norton, Edward Furlong, Beverly D`Angelo, Jennifer Lien, Ethan Suplee. Παραγωγή: 1998. Διάρκεια: 115’ 

ια) «This is England», του Σέιν Μίντοουζ. 

ιβ) «Το αυγό του φιδιού», της Νίνας Γεωργιάδου. 

Εκπληκτική δουλειά που προσπαθεί να εξηγήσει πώς η άνοδος του φασισμού συνδέεται με την οικονομική κρίση. Συνδυάζει την ιστορική ματιά με σύγχρονη κοινωνική θεωρία και δίνει στοιχεία για το νεοναζισμό από την Ελλάδα, τις ΗΠΑ και την Ευρώπη. 

ιγ) «Ένα τραγούδι για τον Αργύρη»: Η συγκινητική ιστορία του Αργύρη Σφουντούρη, 4χρονου που επέζησε της κτηνώδους σφαγής των Γερμανικών Δυνάμεων κατοχής, την 10η Ιουνίου 1944 στο Δίστομο, όταν σε λιγότερο από δύο ώρες σκοτώνονται 218 κάτοικοι του χωριού-γυναίκες, άνδρες, γέροι, μωρά και βρέφη, μέσα από το συγκλονιστικό ντοκιμαντέρ του Στέφαν Χάουπτ.

Εξαιρετικά επίκαιρο εν όψει της γνωστής υπόθεσης των αποζημιώσεων του Διστόμου που εκδικάσθηκε στο Διεθνές Δικαστήριο της Χάγης περί τα τέλη του περασμένου Σεπτεμβρίου μετά από προσφυγή του Γερμανικού Κράτους κατά των ιστορικών αποφάσεων της Ολομέλειας του Αρείου Πάγου (2000) και του Ανωτάτου Ακυρωτικού Δικαστηρίου της Ρώμης (2008) και οι οποίες αποτελούν σημαντική νίκη στη δικαίωση των Ελλήνων θυμάτων του Ναζισμού και τις γερμανικές αποζημιώσεις. Εξαιρετικά επίκαιρο θυμίζοντας στην ελληνική κυβέρνηση να πράξει επί τέλους το ιστορικό της χρέος και να διεκδικήσει τις αποζημιώσεις από την Γερμανία, ως Ελλάδα, τη μόνη ευρωπαϊκή χώρα που ΔΕΝ έχει αποζημιωθεί από την Γερμανία. Εξαιρετικά επίκαιρο για τους αναγκαίους συνειρμούς που παράγονται από την δική μας κατάσταση ως λαού-βορρά στην «εξυπηρέτηση του χρέους» των δανειστών μας, Γερμανών και λοιπών Ευρωπαίων. 

Δ. ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ POWER POINT

Εικονική αναπαράσταση των πολεμικών επιχειρήσεων του Β΄Παγκοσμίου Πολέμου.
ΚΛΙΚ στην εικόνα, για να μεταφερθείτε στον σύνδεσμο:

Ε. ΓΙΟΡΤΕΣ – ΧΡΟΝΙΚΑ

(Σημείωση: Τα κείμενα παρατίθενται όπως έχουν αποσταλεί από τους συντάκτες τους, χωρίς άλλη επεξεργασία από εμάς.)

Πατήστε πάνω στους τίτλους, για να κατεβάσετε τα αρχεία στον υπολογιστή σας.

α) Μικροί Ήρωες στον αγώνα για την Ελευθερία      του Δημήτρη Μαριόλη
Θεατρική διασκευή από τον «Μικρό Ήρωα» του Στέλιου Ανεμοδουρά και το διήγημα του Δ. Ψαθά «Οι πιτσιρίκοι»

β) Ψηλά τα χέρια Χίτλερ!      του Δημήτρη Μαριόλη
Θεατρική παράσταση για τη γιορτή της 28^ης Οκτώβρη

γ) Γιορτή 28 Οκτώβρη      της Ρούλας Καρανίκα

δ) «Καλησπέρα σας κύριε Δικτάτορα» από την Ρούλα Καρανίκα

ε) Δυο φυλλάδια με δραστηριότητες σχετικές με τα μυθιστορήματα της Άλκης Ζέη «Το καπλάνι της βιτρίνας» και «Ο μεγάλος περίπατος του Πέτρου» (Για τις μεγάλες τάξεις του Δημοτικού)Για να κατεβάσετε τα φυλλάδια, πατήστε εδώ:
«Το καπλάνι της βιτρίνας»«Ο μεγάλος περίπατος του Πέτρου»

στ) i. Το χρονικό της εποποιίας του ’40ii. Ανθολογία κειμένων – ποιημάτων (για το χρονικό)
iii. «Tο αγόρι με τις ριγέ πιτζάμες» – Δραστηριότητες στην τάξη       της Ελένης Παπαποστόλου

ζ) Τα σκληρά χρόνια της Κατοχής μέσα από τα μάτια των παιδιών
Χρονικό, ποιήματα και κείμενα για την εποχή, μαζί με διασκευασμένα αποσπάσματα από το μυθιστόρημα «Ο Μεγάλος Περίπατος του Πέτρου» της Άλκης Ζέη. Συνοδεύονται από προβολή παρουσίασης.
Επιμέλεια: Λαμπρινή Σκέρλου

ΣΤ. ΚΕΙΜΕΝΑ

α) Κώστας Βάρναλης: Η βουβή επέτειος 
Χρονογραφημα του Κ. Βάρναλη στις 28/10/1947, για την επέτειο της 28ης Οκτωβρίου, πιο επίκαιρο από ποτέ…

β) Γ.Μαργαρίτης: Η Ελλάδα και οι Έλληνες του ’40

γ) Λαϊκή και αντιλαϊκή αυτοδιοίκηση στην Κατοχή και τον Εμφύλιο

δ) Η  Αθήνα της Κατοχής, Αφιέρωμα στην καθημερινή ζωή της κατοχικής Αθήνας, από το ένθετο περιοδικό «7 ΗΜΕΡΕΣ» της ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗΣ (25/4/1999)

ε) 6 Απριλίου 1941: Η γερμανική επίθεση
Αφιέρωμα στον φοβερό Απρίλη του ’41, από το ένθετο περιοδικό «7 ΗΜΕΡΕΣ» της ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗΣ (7/4/2002)
στ) «Για την 28^η Οκτωβρίου», του Νίκου Ποταμιάνου. Σκοπός του κειμένου είναι να λειτουργήσει ως στήριγμα για όποιους εκπαιδευτικούς θα ήθελαν να συνδέσουν τη γιορτή της 28^ης Οκτωβρίου με μια αντιφασιστική στάση, η οποία δυστυχώς αποκτά στις μέρες μας νέα επικαιρότητα.
ζ) "Από πείσμα και τρέλα θα ζώ σε τούτη τη χώρα",του Γ. Μάλφα, εκπαιδευτικού Σαγεϊκων Αχαίας, ομιλία για την 28η Οκτωβρίου.
η) Χορτιάτης: Ο Βαγγέλης, ο Δημήτρης και η Χρυσή Αυγή

Ζ. ΒΙΒΛΙΑ

α) «Ο δρομάκος με την πιπεριά» και «Δέκα ατέλειωτες ώρες», Δημήτρης Ραβανής - Ρεντής

β) «Ο μεγάλος περίπατος του Πέτρου» και το «Το καπλάνι της βιτρίνας», Αλκη Ζέη

γ) «Οταν ο ήλιος», Ζωρζ Σαρρή

δ) «Οι κερασιές θ' ανθίσουν και φέτος», Μενέλαος Λουντέμης

ε) «Καπνισμένος ουρανός», Κώστας Κοτζιάς

στ) «Νύχτες και αυγές», Μήτσος Αλεξανδρόπουλος. 

Η. ΤΡΑΓΟΥΔΙΑ

α) «Κάποια μάνα αναστενάζει», 

β) «Γλυκό να 'ναι το βόλι» (Ρεμπέτικα της κατοχής),

γ) «Ηρωες», 

δ) «Στ' άρματα», 

ε) «Ο ύμνος του ΕΑΜ», 

στ) «Σαν ατσάλινο τείχος» (Τα Αντάρτικα). 

ζ) «Ο Αντώνης», 

η) «Ο δραπέτης» (Μαουτχάουζεν),

θ) «Γράμμα απ' το μέτωπο», 

ι) «Ο έφεδρος» (Αλβανία),

ια) «Ακορντεόν» (Τα τραγούδια του αγώνα),

ιβ) «Γιατί να γίνω μάνα», 

ιγ) «Καταχνιά» (Καταχνιά).

πηγηhttp://elmeviot.blogspot.gr