Σάββατο 30 Μαρτίου 2013

Μύθοι και αλήθειες για το κρυολόγημα και τη γρίπη



Κατά καιρούς έχουν ειπωθεί διάφορες απόψεις για το κρυολόγημα και τη γρίπη. Μάθετε ποιες από αυτές ισχύουν και αντιμετωπίστε τα αποτελεσματικά.

Ο πιο αποτελεσματικός τρόπος να απαλλαγούμε από ένα γερό κρυολόγημα είναι η αντιβίωση; ΜΥΘΟΣ
Πολλοί γονείς πιστεύουν ότι δίνοντας αντιβιοτικά στα παιδιά τους, τα συμπτώματα θα εξαφανιστούν γρήγορα και θα νιώσουν καλύτερα. Όμως, όταν πρόκειται για κρυολόγημα ή και για γρίπη, κανένα αντιβιοτικό δεν μπορεί να βοηθήσει. Αυτός είναι και ο πιο βασικός λόγος για τον οποίο δεν πρέπει να δίνουμε αντιβιοτικά στα παιδιά όταν δεν είναι απαραίτητο. Εξάλλου τα φάρμακα αυτά προκαλούν δυσάρεστες παρενέργειες, όπως διάρροιες, πόνο στο στομάχι κλπ., ενώ η αλόγιστη χρήση τους δημιουργεί ανθεκτικότητα στα βακτηρίδια, με αποτέλεσμα να χάνουν την αποτελεσματικότητά τους όταν είναι αναγκαία η χορήγησή τους. Αυτό πρακτικά σημαίνει ότι, αν δώσετε στο παιδί αντιβιοτικό για να αντιμετωπίσει ένα απλό κρυολόγημα, το ίδιο φάρμακο θα είναι πιο δύσκολο να θεραπεύσει ένα πιθανό πιο σοβαρό πρόβλημα που ίσως παρουσιαστεί στο μέλλον. Ωστόσο, υπάρχουν περιπτώσεις που είναι αναγκαίο να χορηγηθεί αντιβιοτικό για να αντιμετωπιστούν βακτηριδιακές λοιμώξεις που προκλήθηκαν εξαιτίας ενός κρυολογήματος ή γρίπης, όπως η ωτίτιδα, η βρογχοπνευμονία, η πνευμονία κλπ. Για να είστε σίγουροι για τη διάγνωση της αρρώστιας που έχει το παιδί, είναι σκόπιμο να ζητήσετε τη γνώμη του παιδιάτρου, ο οποίος θα αποφασίσει και τη φαρμακευτική αγωγή που πιθανόν να χρειαστεί.

Όταν το παιδί κρυολογήσει και έχει βήχα, του δίνουμε σιρόπι από αυτά που χορηγούνται χωρίς συνταγή γιατρού;
ΜΥΘΟΣ

Όλες οι πρόσφατες έρευνες δείχνουν ότι τα σκευάσματα που ανακουφίζουν από συμπτώματα όπως το συνάχι και ο βήχας και δίνονται χωρίς συνταγή γιατρού, είναι πιθανόν αποτελεσματικά μόνο όταν χορηγούνται σε ενηλίκους. Αν πρόκειται για παιδί, είναι προτιμότερο να αποφύγετε τη χρήση τους, αφενός γιατί το όφελος είναι ασήμαντο και αφετέρου γιατί υπάρχει ο κίνδυνος να προκύψουν πιο σημαντικά προβλήματα (παρενέργειες), όπως π.χ. στην περίπτωση που το παιδί πιει κατά λάθος μεγαλύτερη, για την ηλικία και το βάρος του, συνιστώμενη δόση.

Το παιδί μπορεί να κολλήσει γρίπη από το αντιγριπικό εμβόλιο;
ΜΥΘΟΣ

Το εμβόλιο της γρίπης περιέχει ανενεργές ή εξασθενημένες μορφές ιών, από τις οποίες δεν μπορεί κάποιος να εκδηλώσει τη νόσο. Μπορεί να υπάρξουν κάποια συμπτώματα που αποτελούν παρενέργειες του εμβολίου -όπως χαμηλός πυρετός, πόνος, οίδημα και ερυθρότητα στο σημείο που έγινε-, τα οποία όμως είναι σημάδια της αντίδρασης του οργανισμού στην ένεση και όχι ενδείξεις της ασθένειας.

Τα παιδιά που ακολουθούν μια διατροφή πλούσια σε ψευδάργυρο και βιταμίνες (κυρίως βιταμίνη C) κρυολογούν πιο σπάνια;
ΑΛΗΘΕΙΑ και ΜΥΘΟΣ

Υπάρχουν έρευνες που υποστηρίζουν ότι η βιταμίνη C και ο ψευδάργυρος, όταν λαμβάνονται στην αρχή του κρυολογήματος, μπορεί να μετριάσουν τα συμπτώματα. Έτσι, είναι πιθανόν να μην καταλάβετε καν ότι κάποιος από τους ιούς που το προκαλούν έχει εισβάλλει στον οργανισμό του παιδιού. Από την άλλη πλευρά, υπάρχουν και έρευνες που ισχυρίζονται το αντίθετο, ότι δηλαδή δεν έχουν καμιά αποτελεσματικότητα. Γι' αυτό είναι προτιμότερο να μη δίνετε στο παιδί κανένα συμπλήρωμα διατροφής (τουλάχιστον όχι χωρίς να ενημερώσετε το γιατρό σας), αλλά δεν χάνετε και τίποτα να του στύβετε κάθε πρωί μία πορτοκαλάδα!

Όταν το παιδί είναι κρυωμένο, πρέπει να τρώει καλά;
ΑΛΗΘΕΙΑ

Το 2002 δανοί ερευνητές επιχείρησαν να ελέγξουν την εγκυρότητα αυτής της διαδεδομένης άποψης και χώρισαν τους εθελοντές που ήταν άρρωστοι σε δύο ομάδες. Στη μία έδιναν πολύ και καλό φαγητό, και στη δεύτερη μόνο νερό. Έτσι διαπίστωσαν ότι το φαγητό τονώνει το ανοσοποιητικό σύστημα, το οποίο με αυτό τον τρόπο καταφέρνει με μεγαλύτερη αποτελεσματικότητα να επιτεθεί στους ιούς του κρυολογήματος. Όμως, αυτό που έκαναν οι ερευνητές μπορεί να αποδειχθεί ιδιαίτερα δύσκολο να το ακολουθήσει μια μητέρα όταν το παιδί της αρνείται να φάει. Ο γενικός κανόνας που μπορείτε να εφαρμόσετε είναι ο εξής: Να ακολουθήσετε τη διάθεσή του: αν θέλει να φάει, φροντίστε να του παρέχετε υψηλής διατροφικής ποιότητας τροφή, που θα ενισχύσει τον οργανισμό του' αν, όμως, η όρεξή του έχει κοπεί -κάτι που είναι πολύ συνηθισμένο στα παιδιά όταν προσβάλλονται από κάποια ίωση-, μην το πιέζετε να φάει και απλά φροντίστε να παίρνει αρκετά υγρά ώστε να αποφύγει την αφυδάτωση.

Ένα παιδί που έχει κρυολογήσει πρέπει οπωσδήποτε να επισκεφτεί το γιατρό;
ΜΥΘΟΣ

Το κοινό κρυολόγημα είναι ο πιο συχνός λόγος για τον οποίο άνθρωποι κάθε ηλικίας επισκέπτονται τα γραφεία των γιατρών. Όμως, στην πλειοψηφία τους, οι επισκέψεις αυτές είναι ανώφελες, καθώς δεν υπάρχει κάτι που μπορεί να κάνει ή να χορηγήσει ένας γιατρός ώστε να σταματήσουν τα συμπτώματα ή να μειωθεί η διάρκεια του κρυολογήματος, εκτός από το να αποφανθεί με σιγουριά για το ότι πρόκειται για κρυολόγημα. Αν πρόκειται για ένα παιδί μεγαλύτερο των τριών μηνών και είστε απόλυτα σίγουροι ότι απλώς έχει «κρυώσει», το καλύτερο που έχετε να κάνετε είναι να το κρατήσετε μερικές μέρες στο σπίτι. Έτσι θα αποφύγετε να το υποβάλλετε σε κόπωση και επαφή με άλλους ιούς και μικρόβια που κυκλοφορούν στις αίθουσες αναμονής των ιατρείων. Αν, όμως, το παιδί είναι πολύ μικρό ή αντιμετωπίζει κάποια χρόνια ασθένεια, τότε θα πρέπει να ενημερώσετε το γιατρό σας.

Κρυολόγησε το παιδί επειδή βγήκε έξω χωρίς μπουφάν;
ΜΥΘΟΣ

Παρά τις καλές προθέσεις σας, έχετε άδικο που κυνηγάτε τον κανακάρη σας να βάλει το χοντρό μπουφάν και το σκουφί πριν βγει το πρωί για να πάει στο σχολείο, προκειμένου να μην «κρυώσει». Ο μόνος τρόπος να «αρπάξει» κάποιος κρυολόγημα είναι να έρθει σε επαφή με τους ιούς που το προκαλούν. Κανένας άλλος. Το να βγεις στο μπαλκόνι με βρεγμένα μαλλιά, να ξεχάσεις το μπουφάν ή να μείνεις με τη βρεγμένη μπλούζα για ώρες, δεν διευκολύνουν τη μετάδοση του ιού. Ο λόγος για τον οποίο συχνά μπερδεύουμε τις αιτίες και θεωρούμε ότι η αρχή του κακού ήταν εκείνη η μέρα που π.χ. βράχηκαν οι κάλτσες, είναι πιθανότατα επειδή και τα δύο (τα κρυολογήματα και οι περιπτώσεις που κάνει κρύο αλλά δεν είμαστε κατάλληλα ντυμένοι) προκύπτουν κατά τη διάρκεια του χειμώνα. Όμως, και γι' αυτό υπάρχει εξήγηση: Οι ιοί του κρυολογήματος και της γρίπης κάνουν θραύση το χειμώνα, επειδή τότε συνηθίζουμε να συγχρωτιζόμαστε με πολλούς άλλους ανθρώπους σε κλειστούς χώρους και έτσι η μετάδοσή τους από τον ένα στον άλλον είναι πολύ πιο εύκολη.

Οι ιοί μπορεί να βρίσκονται οπουδήποτε;
ΑΛΗΘΕΙΑ

Δεν χρειάζεται κάποιος άρρωστος να φιλήσει το παιδί ή να φτερνιστεί πάνω του, για να κολλήσει. Μπορεί το ίδιο να «βρει» τον ιό πάνω στο ακουστικό του τηλεφώνου, στον πάγκο της κουζίνας ή σε οποιοδήποτε άλλο αντικείμενο και επιφάνεια έχει ακουμπήσει με βρόμικα χέρια κάποιος που μεταφέρει τον ιό. Οι ρινοϊοί, η οικογένεια των ιών που είναι υπεύθυνοι για τα περισσότερα κρυολογήματα, μπορούν να επιβιώσουν σε μια επιφάνεια από μερικές ώρες μέχρι αρκετές μέρες. Από τη στιγμή που το παιδί ακουμπήσει στη συγκεκριμένη επιφάνεια, θα μεταφέρει τον ιό στα χέρια του και από εκεί είναι πολύ εύκολο να διεισδύσει μέσα από τη μύτη, τα μάτια ή το στόμα στον οργανισμό του.

Εάν έχει κάνει το αντιγριπικό εμβόλιο πολύ νωρίς, τότε το παιδί δεν προστατεύεται μέχρι το τέλος του χειμώνα;
ΜΥΘΟΣ

Πολλοί γονείς πιστεύουν ότι είναι καλύτερο να κάνουν στα παιδιά το εμβόλιο της γρίπης το Νοέμβριο, προκειμένου η προστασία από τους ιούς να κρατήσει μέχρι και όλο το Φεβρουάριο - οπότε αρχίζει να φθίνει η έξαρση της ασθένειας. Όμως, οι επιστήμονες εξηγούν ότι η προστασία από το εμβόλιο διαρκεί για έναν ολόκληρο χρόνο, οπότε μπορούν να το κάνουν ακόμα και τον Αύγουστο χωρίς πρόβλημα.

Η κοτόσουπα είναι ό,τι καλύτερο για το κρυολόγημα;
ΑΛΗΘΕΙΑ

Επιστημονικές έρευνες αποδεικνύουν ότι πράγματι η κατανάλωση κοτόσουπας βοηθά τον οργανισμό ανακουφίζοντας από τα συμπτώματα του κρυολογήματος, όπως οι πόνοι, το αίσθημα κούρασης και ο πυρετός. Παρόμοια δράση έχουν το ζεστό τσάι και το χαμομήλι και γενικά τα ζεστά υγρά, καθώς συμβάλλουν στην απόχρεμψη των ρινικών εκκρίσεων, απελευθερώνουν την αναπνοή και ανακουφίζουν τον πονεμένο λαιμό.

Τελικά, το παιδί έχει γρίπη ή κρυολόγημα;
Τόσο η γρίπη όσο και το κοινό κρυολόγημα είναι ασθένειες του αναπνευστικού και έχουν παρόμοια συμπτώματα. Ωστόσο, η διάρκεια και η ένταση των συμπτωμάτων διαφέρουν. Επιπλέον, στη γρίπη τα συμπτώματα ξεκινούν ξαφνικά και απότομα, αντίθετα από το κρυολόγημα, όπου υπάρχει μια κλιμάκωση. Στον παρακάτω πίνακα, θα βρείτε τις κυριότερες διαφορές, ώστε να μπορείτε να διακρίνετε για τι ακριβώς πρόκειται. Ωστόσο, αν νιώθετε ότι δεν μπορείτε να είστε σίγουροι, αλλά και αν η κατάσταση παραμένει σταθερή για μέρες ή επιδεινώνεται, είναι προτιμότερο να ζητήσετε τη συμβουλή του γιατρού σας.

Συμπτώματα
Κρυολόγημα
Γρίπη
Πυρετός
Όχι ή, αν υπάρχει, είναι σχετικά χαμηλός
Υψηλός, συχνά υψηλότερος των 38,5 βαθμών Κελσίου, που διαρκεί 2-4 μέρες
Πονοκέφαλος
Συχνός, αλλά όχι πολύ έντονος
Επίμονος και έντονος
Πόνοι στο σώμα
Καθόλου ή πολύ ήπιοι
Συχνά πολύ έντονοι
Αίσθημα κόπωσης
Ελαφρύ
Διαρκεί 2-3 εβδομάδες
Εξάντληση
Όχι
Έντονη και διαρκής
Συνάχι
Συχνά
Σπάνια
Πονόλαιμος
Συχνά
Σπάνια
Βήχας
Συχνός, αλλά όχι πολύ έντονος
Έντονος
Αναπνευστική δυσχέρεια
Ελαφριά έως μέτρια
Συχνά έντονη
Αιτία
Κάποιος από τους περίπου 200 ιούς που το προκαλούν
Κάποιος από τους τρεις κύριους τύπους Α, Β, C του ιού της γρίπης

Με τη συνεργασία του Κων/νου Τσουμάκα (αν/τής καθηγητής Παιδιατρικής του Πανεπιστημίου Αθηνών).

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου