Δευτέρα 27 Φεβρουαρίου 2012

ΑΥΓΟΥΣΤΟΣ-ΗΘΗ ΚΑΙ ΕΘΙΜΑ-ΠΑΡΟΙΜΙΕΣ

Στο αττικό ημερολόγιο ο Αύγουστος ήταν ο δεύτερος μήνας του έτους και ονομάζονταν Μεταγειτνιών διάρκειας 29 ημερών που αντιστοιχεί με το χρονικό διάστημα από 24 Ιουλίου έως τις 22 Αυγούστου. Ο Αύγουστος, κατά το παλαιό ρωμαϊκό ημερολόγιο, ήταν ο έκτος μήνας, γι' αυτό αρχικά στα Λατινικά ονομάζονταν Sextilis και είχε 31 ημέρες, ευθύς εξ αρχής από την εγκαθίδρυση του Ιουλιανού ημερολογίου το 45 π.Χ. (έτος 709 από κτίσεως Ρώμης). Το έτος 8 π.Χ. ο Αύγουστος Καίσαρας του έδωσε το όνομά του χωρίς την προσθήκη μίας ημέρας από τον Φεβρουάριο (όπως λανθασμένα αναγράφεται σε ορισμένες αναφορές). Λέγεται ότι ο Αύγουστος έβαλε τον μήνα σε αυτή την θέση, για να τιμήσει τον θάνατο της Κλεοπάτρας η οποία, όπως λέγεται, έθεσε τέλος στη ζωή της στις 12 Αυγούστου του 30 π.Χ. αν και ο ακριβής λόγος του θανάτου της καλύπτεται από μυστήριο. Κατά το Βυζαντινό ημερολόγιο που ακολουθεί ακόμη και σήμερα η Ορθόδοξη Εκκλησία, και το οποίο αρχίζει τον Σεπτέμβριο, ήταν ο τελευταίος μήνας του χρόνου κι έτσι η 31 Αυγούστου γιορτάζονταν ως παραμονή της Πρωτοχρονιάς. Αστρονομικά, ο ήλιος βρίσκεται στην αρχή του μήνα στον αστερισμό του Καρκίνου (21 Ιουλίου έως 9 Αυγούστου) και στο τέλος στον αστερισμό του Λέοντα (10 Αυγούστου έως 15 Σεπτεμβρίου).




Ήθη & Έθιμα


Αύγουστος - Δοξασίες και ήθη..


Ο Αύγουστος είναι ένας μεταβατικός - από την αρχαιότητα ακόμη - μήνας που σηματοδοτεί το τέλος του καλοκαιριού, την επανέναρξη των αγροτικών εργασιών, την προετοιμασία για το χειμώνα. Πολλές είναι οι δοξασίες, οι παροιμίες και τα έθιμα που αναφέρονται σ’ αυτό το μήνα.


Ο Αύγουστος είναι ο 8ος μήνας του έτους κατά το Ιουλιανό και Γρηγοριανό ημερολόγιο. Ονομάστηκε Αύγουστος προς τιμή του Οκταβιανού μετά την απονομή του τίτλου από τη ρωμαϊκή Σύγκλητο.

Πριν από την επικράτηση του ρωμαϊκού Ιουλιανού ημερολογίου, αντίστοιχος μήνας στο αθηναϊκό ημερολόγιο ήταν ο Μεταγειτνεών. Είναι από τους πιο ζεστούς μήνες του χρόνου και ο λαός του έχει δώσει και άλλα ονόματα, όπως Πεντεφά ή Πενταφάς, Συκολόγος (λόγω της συγκομιδής των σύκων), Δριμάρης. Στα βυζαντινά χρόνια το έτος τελείωνε στις 31 Αυγούστου και πρωτοχρονιά ήταν η 1η Σεπτεμβρίου. Γι` αυτό η τελευταία μέρα του Αυγούστου λέγεται και “Κλειδοχρονιά”.

“Τραπεζοφόρο”
τον λένε στη Νίσυρο, επειδή γεμίζει το τραπέζι με άφθονα αγαθά. Κατά τη διάρκεια του Αυγούστου αυξάνουν και ωριμάζουν τα σταφύλια και τα σύκα, βασικές τροφές κατά την αρχαιότητα. Εξάλλου, η ονομασία του προέρχεται από τη λατινική λέξη Augeo, που σημαίνει αυξάνω.
Κάποιοι αποδίδουν την ονομασία του και στη λέξη augur, που σημαίνει οιωνοσκόπος, αφού μέχρι και σήμερα, τον μήνα Αύγουστο αρκετοί είναι αυτοί που «διαβάζουν τα σημάδια» είτε για να προβλέψουν τον καιρό είτε τα μελλούμενα.

Οι πρώτες έξι ή δώδεκα μέρες του Αυγούστου, κατά τη δεισιδαιμονική αντίληψη, οι δρίμες (εξ ου και Δριμάρης), είναι επικίνδυνες, κι όποιος λούζεται σ’ αυτές ή πλένει ρούχα, κινδυνεύει να πάθει κακό ο ίδιος, στην πρώτη περίπτωση ή να καταστραφούν τα ρούχα, στη δεύτερη. Κι όπως εκδιώκονται με τον αγιασμό οι καλικάντζαροι, έτσι ξορκίζουν και τις δρίμες με αγίασμα από την ακολουθία της Μεταμόρφωσης του Σωτήρα (6/8).

Τον Αύγουστο οι άνθρωποι της υπαίθρου, εξετάζοντας συστηματικά κάποια φυσικά «σημάδια» στον ουρανό, μπορούσαν να «δουν» τα μερομήνια, τον καιρό δηλαδή ολόκληρου του επόμενου χρόνου. Μερομήνια ονομάζει ο λαός της πρώτες 12 μέρες του Αυγούστου. Παρατηρώντας τα καιρικά φαινόμενα αυτών των πρώτων ημερών του Αυγούστου, οι άνθρωποι του λαού μάντευαν την καιρική κατάσταση των επόμενων 12 μηνών π.χ. ο καιρός της 1ης Αυγούστου δείχνει τι καιρό θα έχει το Σεπτέμβριο, της 2ας τον Οκτώβριο κ.λ.π.

Ο μήνας της ξεκούρασης από τις αγροτικές δουλειές, ο μήνας της Παναγίας, της πλούσιας σοδειάς και των απότομων καιρικών αλλαγών, πυροδότησε μια σειρά από παροιμίες που εκφράζουν όλα όσα ήθελε ο λαός μας να διαδώσει:

Αύγουστε καλέ μου μήνα, να' σουν δυο φορές το χρόνο.
Ζήσε, Μάη μου, να φας τριφύλλι και τον Αύγουστο σταφύλι.
Θεός να φυλάει τα λιόδεντρα απ' το νερό τα Αυγούστου.
Κάθε πράμα στον καιρό του κι ο κολιός τον Αύγουστο.
Τ' Αυγούστου και του Γεναριού τα δυο χρυσά φεγγάρια.
Από Μάρτη καλοκαίρι κι από Αύγουστο χειμώνα.
Τ' Αυγούστου οι δρίμες στα πανιά και του Μαρτιού στα ξύλα.
Καλός ο ήλιος του Μαγιού, τ' Αυγούστου το φεγγάρι.
Επλάκωσεν ο Αύγουστος, η άκρια του χειμώνα.
Μακάρι σαν τον Αύγουστο να ‘ταν οι μήνες όλοι.
Ο Αύγουστος και ο τρύγος δεν είναι κάθε μέρα.
Αύγουστος άβρεχτος, μούστος άμετρος.
Να 'σαι καλά τον Αύγουστο με δεκαοχτώ βελέντζες.
Ήρθε ο Αύγουστος, πάρε την κάπα σου.
Καλή λαβιά τον Αύγουστο και γέννα τον Γενάρη.
Το Μάη με πουκάμισο, τον Αύγουστο με κάπα.
Όποιος φιλάει τον Αύγουστο, τον Μάη θερίζει μόνος.
Τον Αύγουστο τον χαίρεται οπόχει να τρυγήσει.
Να 'σαι καλά τον Αύγουστο που ‘ναι παχιές οι μύγες.
Καλός ο ήλιος του Μαγιού, τ' Αυγούστου το φεγγάρι.
Ο Αύγουστος πουλά κρασί κι ο Μάης πουλά σιτάρι.
Ούτε ο Αύγουστος χειμώνας, ούτε ο Μάρτης καλοκαίρι.
Χορτοθέρη Αλωνιστή , ρόγα - ρόγα γυαλιστή.
Αυγουστοοικοδέσποινα‚ καλαντογυρεύτρα.
Από το θέρος ως τις ελιές δεν απολείπουν οι δουλειές.

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου